राज्य व केंद्र शासनाकडून शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढावे, शेतीत दीर्घकालीन शाश्वतता यावी आणि फळ उत्पादनाला चालना मिळावी यासाठी फळबाग लागवड योजना राबवली जाते. या योजनेअंतर्गत आंबा, डाळिंब, संत्रा, मोसंबी, पेरू, केळी, चिकू, द्राक्षे इत्यादी फळपिकांच्या लागवडीसाठी आर्थिक अनुदान दिले जाते.
फळबाग लागवड योजनेचे उद्दिष्ट
- शेतकऱ्यांना फळबाग लागवडीस प्रोत्साहन देणे
- पाण्याचा योग्य वापर व आधुनिक शेती पद्धती स्वीकारणे
- दीर्घकालीन उत्पन्नाचा स्रोत निर्माण करणे
- ग्रामीण भागात रोजगार निर्मिती करणे
योजनेअंतर्गत कोणती फळपिके येतात?
फळबाग लागवड योजनेत खालील फळपिकांचा समावेश असतो (राज्यानुसार बदल संभवतो):
- आंबा
- डाळिंब
- संत्रा / मोसंबी
- पेरू
- केळी
- चिकू
- द्राक्षे
- सीताफळ
- लिंबू वर्गीय फळे
फळबाग लागवड योजनेचे फायदे
- लागवडीसाठी अनुदानाची मदत
- ठिबक सिंचनास प्रोत्साहन
- रोप, खते, संरक्षण खर्चात बचत
- फळबाग एकदा उभी राहिल्यानंतर अनेक वर्षे उत्पन्न
- बाजारात चांगला दर मिळण्याची संधी
पात्रता अटी
- अर्जदार शेतकरी असावा
- स्वतःच्या नावावर शेती जमीन असणे आवश्यक
- फळबाग लागवडीस योग्य जमीन व पाणी उपलब्ध असणे
- ठिबक सिंचन बसवण्याची तयारी
- शासनाच्या अटी व मार्गदर्शक तत्वांचे पालन
लागणारी कागदपत्रे
- 7/12 उतारा व 8-अ
- आधार कार्ड
- बँक पासबुक
- पासपोर्ट साईज फोटो
- जमिनीचा नकाशा
- ठिबक सिंचन संबंधित कागदपत्रे (असल्यास)
फळबाग लागवड योजना अर्ज कसा करावा?
- महाडीबीटी (MahaDBT) पोर्टल वर लॉगिन करा
- नवीन नोंदणी / लॉगिन करा
- “फलोत्पादन योजना” किंवा “फळबाग लागवड योजना” निवडा
- आवश्यक माहिती भरा
- कागदपत्रे अपलोड करा
- अर्ज सबमिट करा
- अर्जाची प्रिंट किंवा अर्ज क्रमांक जतन ठेवा
अनुदान कसे मिळते?
- लागवड पूर्ण झाल्यानंतर संबंधित अधिकाऱ्यांकडून तपासणी
- तपासणी अहवाल मंजूर झाल्यानंतर अनुदान थेट बँक खात्यात जमा
- अनुदान टप्प्याटप्प्याने दिले जाते (लागवड, संगोपन इ.)
महत्वाच्या सूचना
- अधिकृत रोपवाटिकेतूनच रोपे खरेदी करावीत
- लागवड अंतर व पद्धत योग्य ठेवावी
- ठिबक सिंचनाचा वापर करणे फायदेशीर
- वेळोवेळी फळबाग देखभाल करणे आवश्यक
निष्कर्ष
फळबाग लागवड योजना ही शेतकऱ्यांसाठी उत्पन्न वाढवणारी आणि दीर्घकालीन फायदे देणारी योजना आहे. योग्य नियोजन, योग्य पिकांची निवड आणि शासनाच्या मार्गदर्शक सूचनांचे पालन केल्यास शेतकरी फळबागेतून चांगले उत्पन्न मिळवू शकतात.